Công tác xóa mù chữ cần thay đổi phù hợp thực tiễn

Trong những năm qua, Việt Nam đạt nhiều kết quả nổi bật trong công tác xóa mù chữ, góp phần nâng cao dân trí, cải thiện chất lượng nguồn nhân lực và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Tỷ lệ biết chữ được duy trì ở mức cao, cho thấy nỗ lực lớn của ngành giáo dục, chính quyền địa phương và toàn xã hội.

Tuy vậy, đằng sau những con số ấn tượng ấy là không ít thách thức. Mù chữ và tái mù chữ vẫn tập trung ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng sâu vùng xa, biên giới và hải đảo, nơi địa hình phức tạp, kinh tế hạn chế, ngôn ngữ và tập quán đa dạng. Những khó khăn này thể hiện rõ qua quá trình triển khai các lớp xóa mù chữ ở vùng biên Thiếu tá Lò Văn Thoại - Đồn Biên phòng Nậm Lạnh - Bộ đội biên phòng tỉnh Sơn La cho biết.

Trên thực tế, nhiều địa phương vẫn gặp khó vì một bộ phận người dân chưa coi trọng việc biết chữ, khiến việc vận động đến lớp khó khăn, sĩ số bấp bênh và bỏ học giữa chừng còn xảy ra. Công tác rà soát người mù chữ, tái mù chữ chưa đồng bộ; ở vùng sâu vùng xa, biến động dân cư và di cư tự do khiến số liệu thiếu chính xác, ảnh hưởng đến việc mở lớp.

Chất lượng dạy – học cũng chưa đồng đều: nội dung chưa gắn nhu cầu thực tế, trình độ học viên chênh lệch; giáo viên chủ yếu kiêm nhiệm và thiếu bồi dưỡng phương pháp dạy người lớn. Cơ sở vật chất tại nhiều điểm trường lẻ, nhà văn hóa thôn bản còn hạn chế. Nguồn lực dành cho xóa mù chữ cũng mỏng, chính sách hỗ trợ người dạy và người vận động chưa tương xứng; sự phối hợp giữa ngành giáo dục và đoàn thể cơ sở chưa thật chặt chẽ.

Không chỉ nỗ lực khắc phục khó khăn hiện hữu, các địa phương còn phải đáp ứng những yêu cầu mới trong quá trình triển khai xóa mù chữ, ông Nguyễn Khắc Hiếu – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ chia sẻ.

Xóa mù chữ là nền tảng của phát triển bền vững. Giải quyết triệt để những "điểm nghẽn" hiện nay sẽ không chỉ nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, mà còn góp phần thu hẹp khoảng cách vùng miền, tạo cơ hội cho mọi người dân tiếp cận tri thức.