Chùm ảnh: Thủ tướng tưởng niệm các anh hùng, liệt sĩ tại Bến tàu Không số Vũng Rô

Di tích lịch sử "Bến tàu Không số Vũng Rô" được xây dựng ở Bãi Chùa, thôn Vũng Rô, xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên.

Ghi sổ vàng tại đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Di tích lịch sử Bến tàu Không số Vũng Rô - Bến tàu Không số giữa lòng địch, thể hiện tinh thần mưu trí, dũng cảm của quân và dân ta; điểm dừng của những "hải trình quyết tử", chi viện hàng trăm tấn vũ khí, đạn dược từ miền Bắc cho chiến trường Khu V và Tây Nguyên, góp phần quan trọng trong cuộc chiến đấu của các lực lượng Quân khu V, tiến tới giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

"Kính cẩn nghiên mình trước anh linh những người chiến sĩ Đường Hồ Chí Minh trên biển đã anh dũng hy sinh... Những câu chuyện về tàu không số và bến Vũng Rô mãi là khúc tráng ca bất tử trong lòng dân tộc, trong trái tim mỗi người con đất Việt", Thủ tướng viết.

Tháng 5/1959, khi phong trào cách mạng tại miền Nam lên cao, Bộ Chính trị chủ trương nghiên cứu và quyết định mở đường giao liên vận tải trên bộ, "Đoàn tàu 759 vận tải biển" hay "Đoàn tàu Không số" được thành lập để có thể đưa người, vũ khí và hàng hóa cần thiết vào chiến trường miền Nam.

Với Đường Hồ Chí Minh trên biển, hàng trăm lượt tàu không số đã ra khơi, cập bến và về đích an toàn; hàng nghìn tấn vũ khí, khí tài, hàng hóa, thuốc men; hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ từ hậu phương lớn được đưa vào tiền tuyến lớn, đáp ứng kịp thời sức người, sức của cho chiến trường miền Nam trong những thời điểm khó khăn, ác liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Những cán bộ, chiến sĩ "Đoàn tàu Không số" đã làm rạng rỡ truyền thống vẻ vang của Hải quân nhân dân Việt Nam Anh hùng, Quân đội nhân dân Việt Nam Anh hùng, góp phần to lớn vào thắng lợi vĩ đại của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Cùng với Đường Hồ Chí Minh trên dãy Trường Sơn, Đường Hồ Chí Minh trên biển tạo nên nét đặc sắc, sáng tạo của đường lối chiến tranh nhân dân, thể hiện tư duy, tầm nhìn chiến lược của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Vũng Rô là một trong những bến quan trọng của Đường Hồ Chí Minh trên biển, nơi tiếp nhận hàng trăm tấn vũ khí do những con tàu không số vận chuyển. Việc lựa chọn điểm tiếp nhận tại Vũng Rô, ngay trong tầm quan sát của quân địch trên đèo Cả, là một quyết định dũng cảm, mưu trí, tạo nên yếu tố bí mật, bất ngờ cho thành công của các chuyến tàu.

Vũng Rô cũng là nơi ghi dấu trận đánh đi vào sử sách của các chiến sĩ hải quân và lực lượng vũ trang địa phương.

Ngày 15/2/1965, các các chiến sĩ trên tàu không số đã chống trả một lực lượng đông gấp bội của đối phương khi tàu bị địch phát hiện, nhiều đồng chí đã anh dũng hy sinh. Để tưởng nhớ và tôn vinh những chiến công và sự hy sinh anh dũng đó, Vũng Rô đã được Nhà nước công nhận là Khu Di tích quốc gia vào năm 1997.

Hà Văn - Nhật Bắc